Tối ngày 2/10, bộ phim mới của Triệu Lộ Tư “Hãy để tôi tỏa sáng”, bất ngờ vấp phải làn sóng tẩy chay dữ dội khi khán giả phát hiện cảnh phim xuất hiện “đường lưỡi bò”. Sự việc không chỉ khiến các nền tảng trực tuyến gỡ bỏ phim, cơ quan quản lý vào cuộc yêu cầu giải trình, mà còn dấy lên tranh luận gay gắt về trách nhiệm của nhà sản xuất, đơn vị phát hành.
Khán giả tẩy chay phim Triệu Lộ Tư do chứa đường lưỡi bò
Thông tin chi tiết của sự việc
Bộ phim “Hãy để tôi tỏa sáng” (Love’s Ambition), do Triệu Lộ Tư và Trần Vỹ Đình đóng chính, được phát sóng tại Việt Nam trên nhiều nền tảng trực tuyến như FPT Play, VieOn, TV360, K+… Tác phẩm này ban đầu gây chú ý bởi kịch bản tình cảm hiện đại, diễn xuất ăn ý của cặp đôi chính và sự quan tâm lớn từ khán giả trẻ.
Tuy nhiên, tối ngày 2/10, nhiều người xem phát hiện trong tập 16 của phim, khoảng phút 29 – 30, có một cảnh quay xuất hiện bản đồ đường lưỡi bò (hay còn gọi là đường 9 đoạn). Cụ thể, ở phân cảnh trong phòng làm việc của Thẩm Hạo Minh (Trần Vỹ Đình thủ vai), khán giả phát hiện trên bức tường treo bản đồ thế giới có chi tiết “đường lưỡi bò”.
Cảnh quay chứa đường lưỡi bò trong phim
Cảnh quay này diễn ra khi Hạo Minh bị điều chuyển về huyện Thành An để xử lý một dự án xây dựng bị đình trệ, sau khi không thể tham gia vào hội đồng quản trị tập đoàn Kim Đạt. Đường lưỡi bò là yêu sách chủ quyền phi pháp được Trung Quốc tự vẽ trên bản đồ của Trung Quốc trên Biển Đông – vốn bị Việt Nam và cộng đồng quốc tế phản đối mạnh mẽ.
Ngay sau khi hình ảnh này được chụp lại và lan truyền trên mạng xã hội, khán giả Việt Nam đã bày tỏ sự phẫn nộ, kêu gọi tẩy chay bộ phim cũng như Triệu Lộ Tư. Nhiều ý kiến cho rằng việc cài cắm hình ảnh nhạy cảm về chủ quyền lãnh thổ trong một tác phẩm giải trí là không thể chấp nhận, đặc biệt khi phim được chiếu rộng rãi tại Việt Nam.
Vấn đề chủ quyền quốc gia
“Đường lưỡi bò” (còn gọi là đường chín đoạn hay đường chữ U) là một yêu sách do Trung Quốc tự vẽ trên bản đồ, nhằm đòi chủ quyền với phần lớn diện tích Biển Đông, bao gồm các vùng biển và đảo thuộc chủ quyền của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Indonesia.
Hình dạng của đường lưỡi bò này gồm 9 đoạn liền kề, kéo dài từ bờ biển Trung Quốc xuống gần khu vực Malaysia và Indonesia, bao phủ khoảng 90% diện tích Biển Đông. Yêu sách này được Trung Quốc đưa ra từ những năm 1940 và về sau tuyên bố chủ quyền chính thức, mặc dù không được cộng đồng quốc tế công nhận và bị Việt Nam cùng nhiều nước trong khu vực phản đối.
Việt Nam và các nước trên thế giới đồng loạt phản đối yêu sách của Trung Quốc
Theo Điều 3 Nghị định 140/2004/NĐ-CP về biên giới quốc gia, lãnh thổ Việt Nam bao gồm đất liền, các đảo và quần đảo, vùng biển, lòng đất và vùng trời. Biên giới quốc gia trên biển được xác định dựa trên đường cơ sở, các đảo và quần đảo, với lãnh hải rộng 12 hải lý, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo quy định của Luật Biển Việt Nam 2012 (Điều 20, 21).
Mỗi đảo, quần đảo của Việt Nam có phần nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa riêng, được Nhà nước quản lý và thực thi chủ quyền đầy đủ. Việc Trung Quốc đưa hình ảnh đường lưỡi bò vào các sản phẩm văn hóa, giải trí là vi phạm chủ quyền Việt Nam và vi phạm các quy định pháp lý quốc tế, dẫn đến phản ứng mạnh mẽ từ dư luận và các cơ quan quản lý.
Khán giả đồng loạt tẩy chay các tác phẩm chứa đường lưỡi bò
Chính vì vậy, mỗi khi phát hiện chi tiết này trong phim, game hay ấn phẩm xuất bản, dư luận Việt Nam đều phản ứng gay gắt, yêu cầu tẩy chay sản phẩm và xử lý nghiêm đơn vị phát hành. Đây không chỉ là câu chuyện văn hóa – giải trí, mà còn gắn liền trực tiếp với lòng tự tôn dân tộc và vấn đề an ninh chủ quyền quốc gia.
Những động thái xử lý sự việc
Ngay sau khi cảnh bản đồ có chi tiết nghi vấn “đường lưỡi bò”, các nền tảng mua bản quyền, phát sóng tại Việt Nam đã nhanh chóng có những động thái xử lý. Nhiều nền tảng như FPT Play, VieOn, TV360, K+ đã thông báo tạm dừng chiếu phim hoặc gỡ bỏ các tập liên quan, đồng thời kiểm tra toàn bộ nội dung trước khi quyết định phát tiếp.
Tất cả các page, đơn vị bản quyền đồng loạt gỡ phim và dừng tuyên truyền
Song song với đó, Cục Điện ảnh Việt Nam yêu cầu các đơn vị phát hành phim giải trình và chịu trách nhiệm về việc để lọt hình ảnh vi phạm. Nếu xác định cảnh phim vi phạm luật pháp Việt Nam hoặc có yếu tố nhạy cảm về chủ quyền, cơ quan quản lý có quyền yêu cầu chỉnh sửa, cắt bỏ cảnh vi phạm hoặc xử lý theo quy định.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà sản xuất Trung Quốc lồng ghép hình ảnh “đường lưỡi bò” vào các tác phẩm điện ảnh và truyền hình. Trước đó, một số bộ phim từng được khán giả Việt Nam yêu thích như Hướng gió mà đi, Thợ săn cổ vật, Abominable, Lấy danh nghĩa người nhà,… cũng từng vấp phải phản ứng dữ dội khi xuất hiện bản đồ chứa đường 9 đoạn phi pháp.
